Hansweert, zaterdag 4 juli 2009. De Werkgroep Geologie van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen heeft voor vandaag een korte verzamelexpeditie georganiseerd met de mosselkotter ZZ10 van Jaap Schot uit Zierikzee. Net als andere jaren was het doel te korren (vissen of dreggen met een kor = net) naar fossiele zoogdierresten uit het Mioceen (op de geologische tijdschaal de tijdspanne van 5.000.000 tot 23.000.000 jaar geleden). Ook dit jaar zou de Put van Terneuzen, in de Westerschelde nabij Terneuzen, der traditie getrouw worden afgezocht. Samen met Dick Mol was ik uitgenodigd deel te nemen aan deze tocht.

Onder ongekende weersomstandigheden startte de ZZ10 omstreeks 07.00 uur in de binnenhaven van Zierikzee. Eerst opstomen naar Hansweert waar het gros van de deelnemers om 09.00 uur, hoofdzakelijk leden van de Werkgroep Geologie, opstapten en zich voegden bij de eerder in Zierikzee gestarte deelnemers. De boot was behoorlijk gevuld. Een enorme belangstelling dus. Eerst door de sluis van Hansweert en toen opstomen naar de “visgronden”. Meteen bij de eerste trek was het al raak. Ja, resten van fossiele walvissen, maar ook een scheenbeen van een wolharige mammoet. Die was natuurlijk afkomstig uit veel jongere afzettingen, die was volgens Dick Mol nog geen 50.000 jaar oud. Het zou vandaag hoofdzakelijk mariene zoogdieren opleveren. Grote wervels en schedelfragmenten van fossiele walvissen die, na een grondige schoonmaakbeurt, professioneel door Klaas Post van Urk en Mark Bosselaers uit België en tevens conservator fossiele zoogdieren van de verzamelingen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen in Middelburg, op naam gebracht werden. Grote delen van baleinwalvissen, vier verschillende soorten stelden zij minimaal vast, maar ook fraai bewaarde gehoororganen die per soort walvis karakteristiek zijn en daar door goed op naam te brengen bleken.

Hoe kan het anders: de lunch aan boord van de ZZ10 bestond uit verse, heerlijk klaargemaakte, mossels. Een echte delicatesse. Maar anders kunnen we ook niet verwachten van Jaap Schot en zijn familie die ook aan boord meevoer: al vele generaties zitten zij in de mosselvisserij en als geen ander weten zij hoe die “Fruit de Mer” bereid moeten worden. Die gingen er in bij alle deelnemers.

Na ongeveer drie uur korren viel er op eens ook nog eens een volledig complete bovenkaakmolaar van een wolharige neushoorn op het dek. Nog een overduidelijke aanwijzing uit het IJstijdvak, een tijdgenoot van de wolharige neushoorn. En dan beginnen we de terugtocht. Voor een mooi plaatje leggen John de Vos van het Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, Klaas Post, Dick Mol en Mark Bosselaers een aantal van de opgeviste wervels en schedelfragmenten van de grote baleinwalvissen die hier miljoenen jaren geleden hebben rondgezwommen in “anatomisch verband”. Echt imposant. Zie de beelden hieronder.

Ik beschouw het als een groot privilege dat ik met dit bijzondere gezelschap onder uitstekende weersomstandigheden een volle dag op de Westerschelde heb mogen vertoeven, op jacht naar fossiele walvissen.